Fibroadenom kist, lastik kıvamlı, yuvarlak veya yumru şeklinde, sınırları belirgin ve iyi huylu bir meme kitlesidir. Genellikle ağrısız olan bu kistler, elle muayene sırasında oldukça hareketli oldukları görülür. Sıklıkla 20-40 yaşları arasında görülmekle birlikte ileri yaşlarda da ortaya çıkabilirler. Fibroadenom kistlerin çapı genellikle 1-3 cm arasında değişir; ancak bazı durumlarda bu kistler büyük boyutlara ulaşabilir ve bu durumda 'dev' veya 'jüvenil fibroadenom' olarak adlandırılırlar.

Fibroadenom belirtileri, kitlenin yerine ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. Fibroadenom kist içindeki hücreler, normal meme dokusundaki hücrelerle aynı olduğundan, vücutta salgılanan hormonlardan meme dokusu gibi etkilenirler. Genellikle hamilelik dönemi ve sonrasında süt emzirme döneminde büyüme gösterebilirler ve bu dönem geçtikten sonra küçülebilirler. Fibroadenom kist, genellikle menopoz dönemi sonrasında küçülme eğilimindedir. Östrojen hormonu alımı, fibroadenom kistlerde büyümeye neden olabilir. Doğum kontrol haplarının fibroadenom kist üzerinde ciddi bir etkisi yoktur.

Fibroadenom kisti olan kişiler genellikle meme kanseri korkusu taşırlar; ancak memede fibroadenom kist varlığı, kişinin meme kanseri riskini artırmaz.

Fibroadenom kistin tanısı oldukça önemlidir. Genç kadınlarda göğüs dokusu yoğun olduğu için, fibroadenom kistler bazen fark edilemeyebilir. Fark edilenlerde ise düzgün lezyonlar şeklinde görülür. Daha ileri yaşa sahip kadınlarda lezyon içinde kaba kireçlenme görülebilir. Tanıda kullanılan en yaygın görüntüleme yöntemi ultrasondur. Ultrason, genel olarak fibroadenom kistlerin diğer kistlerden ayrılmasına yardımcı olur. Tanıda muayene ve ultrason genellikle yeterli olur.

Fibroadenom kist, hasta 40 yaşının altındaysa iğne biyopsisi veya true-cut biyopsi ile örnek alınarak incelenir. İnceleme yapıldıktan sonra cerrahi işlemle kist çıkarılabilir. Fibroadenom kistler genellikle estetik açıdan büyüdüğü, elle hissedildiği ve hastada kaygı oluşturduğu için çıkarılır.

Genellikle fibroadenom kist ameliyatından sonra herhangi bir belirti görülmez. Eğer bir belirti görülürse, tanıda yanlışlık yapılmış olabilir. Bu durumda tanının tekrarlanması ve uygun tedavinin uygulanması gereklidir.

Fibroadenom kistlerin tedavisinde cerrahi müdahale her zaman gerekli olmayabilir. Küçük ve asemptomatik kistler düzenli takip ile izlenebilir. Ayrıca, ultrason veya mamografi gibi görüntüleme yöntemleriyle kistin büyüklüğü ve yapısı izlenebilir. Hormon tedavisi veya diğer ilaç tedavilerinin fibroadenom kistler üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı bilinmektedir.

Fibroadenom kistlerin tespiti ve takibi, meme sağlığının korunmasında önemli bir rol oynar. Bu nedenle, düzenli meme kontrolleri ve kendi kendine meme muayenesi önemlidir. Şüpheli durumlarda bir sağlık profesyoneline danışılması gereklidir.