Böbrek Üstü Bezi Kisti

Böbrek üstü bezi kisti, böbreğin üzerinde ve her iki tarafta yer alan böbrek üstü bezlerini böbrekten ayıran ince bir tabaka bulunur. Üçgen biçiminde olan bezler salgılamış oldukları hormonlar nedeniyle yaşamsal öneme haizdir. Stres yaşanan dönemde vücuttaki dengeyi koruyan böbrek üstü bezlerinde oluşan kistler, tümörler genellikle tesadüfen başka bir hastalık yüzünden yapılan karın içi görüntüleme sırasında ya da ani yüksek kan basıncı değerinin yükselmesinin araştırılması sırasında tespit edilir.

Böbrek üstü bezi kabuk bölümü ve iç bölümden oluşur. Kabuk bölümünden yani korteksten androjen ve kortizol, aldosteron hormonları, iç bölümden medulladan noradrenalin ile adrenalin hormonları salgılanır. Bu salgı bezlerinin iki grup hastalığı bulunmaktadır. Bunların bir bölümü ilaçlarla tedavi edilirken, diğer kısım cerrahi yollarla tedavi edilir. İlaçla tedavisi başarılı olmayanlar cerrahi olarak tedavi edilir. Cerrahi olarak tedavi edilmesi gereken hastalıklar üroloji branşı tarafından değerlendirilir. Bu hastalıklar kendini kitle olarak göstermektedir. Bu kitlelerin içinde sıvı dolu olanlar kistik kitleler olarak tanımlanır. Diğer kitleler katı kitleler solid olarak tanımlanır. Bazı kitleler bunların karışımı şeklinde içine kanamış kist ya da apse türünde olur.

Salgı bezlerindeki kistik kitleler basit sıvıyla dolu olan simple kist ya da paraziter köpek gibi hayvanlardan bulaşan kist hidatik gibi olabilir. Katı kitleler solid şeklinde olanlar ise iyi huylu ya da kötü huylu olabilir. İyi huylu olanların içeriği yağ cisimleriyle, bağ dokusu cisimleriyle ya da böbrek üstü bezlerinin başka hücreleriyle dolu olabilir. Bu kitleler genellikle teşhis edildikten sonra hastalar açısından yaşamsal risk oluşturur.

Hastalarda genellikle yakınmaya neden olmayan kistler, ilerledikleri dönemde böğürde ağrıya neden olabilir. Halsizlik, zayıflama, nefes alma sorunları gelişebilir. Bazı durumlarda tansiyon krizi, hormon bozukluğu gibi etkiler gelişebilir.

Kistler en kolay şekilde ultrasonla teşhis edilir. Gerektiği takdirde bilgisayarlı tomografi, MR gibi tetkiklerle değerlendirilebilir. İçeriği katı olan kitlelerde nadir olarak iğneyle hücre alınarak değerlendirme yapılabilir.

Salgı bezlerindeki basit kistler hastada yakınmaya neden olmuyorsa, bunların tedavi edilmesine gerek duyulmaz. Eğer paraziter kistler varsa, bunlar cerrahi girişimle çıkarılır. Kistlerin iyi ya da kötü huylu olması ancak çıkarıldıkları zaman değerlendirilebilir. Bu nedenle kitlelerin 4-5 cm üzerine çıkması durumunda, ameliyatla alınmasına gidilir. Tedavide geç kalınırsa, ileri aşamada kistler tedavi edilemeyen hale gelebilir. Çünkü kanserleşme eğilimi gösteren kitlelerde kanser tedavileri olan kemoterapi ve radyoterapi etkili olmaz.