Böbrek üstü bezi kisti, böbreklerin üstünde ve her iki tarafta yer alan böbrek üstü bezlerinde oluşan kistik yapılardır. Bu bezler, vücuda salgıladıkları hormonlar nedeniyle yaşamsal öneme sahiptir. Stresli dönemlerde vücuttaki dengeyi koruyan böbrek üstü bezlerinde oluşan kistler ve tümörler genellikle başka bir hastalık nedeniyle yapılan karın içi görüntüleme sırasında veya ani yüksek kan basıncı değerlerinin araştırılması esnasında tesadüfen tespit edilir.

Böbrek üstü bezleri, kabuk bölümü (korteks) ve iç bölüm (medulla) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Korteks kısmından androjen, kortizol ve aldosteron hormonları salgılanırken, medulla kısmından noradrenalin ve adrenalin hormonları salgılanır. Böbrek üstü bezlerinin hastalıkları iki grupta incelenir: ilaçla tedavi edilebilen hastalıklar ve cerrahi müdahale gerektiren hastalıklar. İlaçla tedavi edilemeyen hastalıklar üroloji branşı tarafından cerrahi olarak değerlendirilir. Bu hastalıklarda kendini kitle olarak gösteren yapılar bulunur; bu kitlelerin içinde sıvı dolu olanlar kistik kitleler, katı olanlar ise solid kitleler olarak tanımlanır. Bazı kitleler hem sıvı hem de katı içerikli olup, içine kanamış kist ya da apse türünde olabilir.

Salgı bezlerindeki kistik kitleler basit sıvıyla dolu olan "simple kist" veya paraziter kaynaklı "kist hidatik" gibi olabilir. Solid kitleler ise iyi huylu veya kötü huylu olabilir. İyi huylu kitleler yağ dokusu, bağ dokusu veya böbrek üstü bezlerinin başka hücreleriyle dolu olabilir. Bu kitleler genellikle teşhis edildikten sonra hastalar açısından yaşamsal risk oluşturabilir.

Hastalarda genellikle belirti vermeyen kistler, ilerledikçe böğürde ağrıya neden olabilir. Halsizlik, zayıflama ve nefes alma sorunları gelişebilir. Bazı durumlarda tansiyon krizi ve hormon bozuklukları gibi etkiler ortaya çıkabilir.

Kistler en kolay şekilde ultrason ile teşhis edilir. Gerekli durumlarda bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi ileri tetkik yöntemleri de kullanılabilir. İçeriği katı olan kitlelerde nadiren ince iğne aspirasyonu ile hücre alınarak değerlendirme yapılabilir.

Salgı bezlerindeki basit kistler hastada şikâyete neden olmuyorsa, tedavi edilmeleri gerekmez. Ancak paraziter kistler varsa, cerrahi müdahale ile çıkarılmaları gerekir. Kistlerin iyi huylu veya kötü huylu olduğu ancak çıkarıldıklarında değerlendirilebilir. Bu nedenle kitlelerin 4-5 cm üzerine çıkması durumunda ameliyatla çıkarılması önerilir. Tedavide gecikilirse, ileri aşamada kistler tedavi edilemeyen hale gelebilir. Kanserleşme eğilimi gösteren kitlelerde kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri etkili olmaz.