Araknoid Kist

Kafada Oluşan Araknoid Kistler

• Şakak (Temporal) bölgesi araknoid kist; Kafa içindeki araknoid kistlerin neredeyse yarısı şakak (Temporal) bölgesinde rastlanır. Bu bölgedeki kistler sağ tarafa oranla 3-4 kat daha fazla olmak üzere sol tarafa yerleşirler. İtalyan beyin cerrahisi olan Glassi tarafından bunlar 3 tipe ayrılmışlardır. Tip 1, en küçük olandır ve beynin şakak bölgesinin ön kısmında iğ şeklinde olur ve tedavi gerektirmez. Tip 2, dikdörtgen şeklindedir ve tedavi yöntemi cerrahi işlemdir. Tip 3 ise büyük kisttir ve şakak bölgesinden beynin üst kısmına doğru yayılabilirler. Tip 3'te baş ağrısı ve sara en sık görülen şikâyettir.
• Suprasellar araknoid kist; Sella kafa tasının tam ortasında yer alan ve Türk atlarında kullanılan eyere benzediği için bu ismi almış bir çukurdur. İçinde hormon salgılamaya yarayan hipofiz bezi vardır. Suprasellar bu yapının üzerinde anlamına gelmektedir. Araknoid kistler beynin ortasındaki sellanın üzerinde araknoid zarı ikiye bölmesi sonucu kist şeklini alıp yukarı üçüncü karıncığa doğru büyümesi ile kendini gösterir. Bu kistler üçüncü karıncığı doldurup yan karıncıkla ilişkiyi sağlayan delikleri kapatarak her iki karıncığın da genişlemesine sebep olur. Bu kistlerin bulguları ve belirtileri neden oldukaları hidrosefaliye bağlıdır. Bebeklerde hidrosefalide görülen baş çevresinde büyüklük, bıngıldağın kabarık ve geniş olması, gelişim geriliği gibi bulgulara neden olurken büyük çocuklarda ise dengesizlik, baş ağrısı temel şikâyetlerdir. Tedavi yöntemi cerrahi girişimdir.
• Kuadrigeminal araknoid kist; Kafa içinde araknoid zarın genişlediği ve sisterna adında boşluklar bulunur. Kuadrigeminal kiste beyin sapı ve beyincik bası yaparak tıkanmasına ve bu neden hidrosefaliye yol açarlar. Tedavileri ise yan karıncıkların şatlanması, kist büyük ise kistin şantlanması, açık cerrahi ve endoskopik girişimdir.
• Beyin yüzeyindeki araknoid kist; Çok nadir görülen bu kist, bulundukları bölgede beyin dokusunda basıya ve kemikte incelmeye sebep olurlar. Sara nöbetleri, baş ağrısı, bası yerine göre bacak ve kollarda kuvvetsizlik görülebilir. Tedavisinde ise açık cerrahi ile kist duvarlarının alınması yöntemi uygulanır.
• Arka çukur (Posterior fossa) araknoid kist; bu kistler beyin sapı-beyincik bileşkesinde, dördüncü karıncık içinde ya da beyincik arka kısmında yerleşirler. Dördüncü karıncık içine ya da beyincik arka kısmına yerleşen kistler hidrosefaliye sebep olur. Beyin sapı-beyincik bileşkesindekiler ise burada bası yaptıkları kafa sinirleri ve organlara göre baş dönmesi, baş ağrısı, bulantı-kusma, yutma güçlüğü ve dengesizlik gibi yakınmalara yol açar. Arka çukur yerleşimli araknoid kist tedavisinde genellikle açık cerrahi ve şant uygulanmaktadır.
• İki yarı-beyin küresi arasında (İnterhemisferik) araknoid kist; bu kist çok sık görülmez fakat görüldüğü zaman beyinde bazı gelişim bozuklukları yaşanabilir. En çok görülen gelişim bozukluğu her iki yarı-beyin arasında bilgilerin birbirine iletilmesini sağlayan köprü organ korpus kallozumun gelişmemesidir. Tedavisinde açık cerrahi ve şant işlemi uygulanır. Karıncıklar ile kist arasında ince bir duvar var ise endoskopik işlemle kist karıncığa ağızlaştırılabilir.

Diğer Yerleşim Yerlerinde Oluşan Araknoid Kistler