Kemik kisti, içi sıvıyla dolu olan, yavaş seyir gösteren, çoğunlukla metafizik yerleşimli olan kistlerdir. Bunlar basit kemik kisti olarak tanımlanır. Kemiğin iç kısmında olan içi sıvıyla dolu kistik yapılar, kanseröz değildir. Genellikle kol kemiğinde üst tarafta, uyluk kemiğinde üste yerleşirler. Aktif olanlar büyüme plağıyla komşu olur.
Kişinin büyümesiyle birlikte büyüme plağından uzaklaşmaya başlar. Vücutta genellikle tek kemikte etkili olur.
Kemik kisti hangi yaşlarda etkili olur?
Kemik kisti çocuklarda yaygın olarak görülmekte, kemik kaynaklı olan tümörlerin ortalama %3 kadarını oluşturmaktadır. En fazla görüldüğü yaş grupları 4-10 yaşlarıdır. Fakat genel olarak 3-14 yaşlarında %80 oranında etkili olur. Erkek çocuklarda kızlara göre iki kat daha fazla görülür. Çocuklukta ve ergenlikte kemik kisti genellikle ortopedi uzmanı tarafından fark edilir.
Kemik kisti neden olur?
Bu kistlerin oluşumu hakkında kesin bilgiler bulunmamaktadır. Fakat bu konuda en fazla kabul gören teoriye göre, kemiğin hızlı büyüme gösterdiği metafiz bölümünde venöz tıkanma kaynaklı olarak hücresel arası sıvının toplanmasıyla, basınçla birlikte kist duvarlarının oluştuğudur. Bunun dışında kabul edilen teoriye göre kişide büyüme plağında oluşan bozuklukların bunda etkili olduğu yönündedir.
Kemik kisti bulguları nelerdir?
Çoğu kemik kisti hastalarında klinik bir bulgu bulunmamaktadır.
Başka bir sebeple çekilen radyografi sayesinde tesadüfen tanı konulabilir. Kemik kistinin kemikte korteks denilen kabuğu incelttiğinde, ayakta kalma, yürüme gibi bazı hareketlerde kemiğe yük bindiğinde kist bölgesinde ağrıya neden olur. Ayrıca kistin zayıflattığı kemikte kırık meydana gelebilir. Bu durumda hastada ağrı, şişme ve kemikte fonksiyon kaybı gibi etkiler oluşur.
Kemik kisti tanısı nasıl konur?
Kemik kisti teşhisi direk radyoloji sayesinde konur. Daha önceden oluşan kırık ya da tedavi nedeniyle yerleşimi farklı olursa, MR, kemik sintigrafisi, bilgisayarlı tomografi gibi tetkikler yapılabilir.
Kemik kisti tedavisi nasıl yapılır?
Kist küçük olduğunda, tedavide sadece takip altına alınır. Fakat kemikte fazla yer kaplayan ve kemik açısından kırık riski yaratan kistlerin tedavi edilmesi gerekir. Hastaya verilen genel anesteziyle kiste iğneyle girilerek, içindeki sıvı boşaltılır. Bu sıvının sarımsı berrak renkte olması teşhisi kuvvetlendirir. Ardından kistin içine radyoopak madde enjekte edilmekte ve kistin tek odalı olduğu belirlenir. Ortopedi uzmanının belirlediği şekilde kistin içine steroid, kemik iliği ya da demineralize kemik matriksi arasından birisi enjekte edilir. Büyük olan ve her zaman kırık riski olan kistlerde, yapılan enjeksiyona rağmen iyileşmeyen kistlerde küretaj ile greftleme operasyonu yapılması gündeme gelir. Kırıkla birlikte olan kemik kistlerinde ise internal çivileme yapılması tercih edilebilir.
