Akciğer Kist Hidatik
Akciğer kist hidatik, ekinokoklar tarafından oluşturulmuş bir enfestasyondur. Parazit sestod grubunun bir üyesi olmakla birlikte, Hipokrat döneminden itibaren bilinir ve 1928 yılında kist hidatik olarak adlandırılmıştır. Özellikle hayvancılıkla uğraşan bölgelerde sıkça görülen bir sağlık sorunudur. Parazitin insanlara bulaşması ise kurt, köpek, çakal gibi hayvanların dışkısıyla temas etmiş besinlerle ya da direk dışkıyla temas yoluyla olur.
Sestod grubunda dört üye bulunmaktadır. Bunların arasından ikisi insanlarda hastalık oluşturmakta ve en fazla E. Granulosus enfestasyonu görülmektedir. Bu parazitin primer konakçısı kurtlar ve köpeklerdir. Bunlar ara konakçının kistli olan iç organlarını yiyerek enfekte olurlar. Matür kist bağırsakta matür parazite dönüşmektedir. Son segmentte ise 400-800 yumurta bulunmaktadır. Yumurtalar primer konakçı tarafından dışarı atılmaktadır. Yumurtalarla enfekte olan sebzeler, meyveler, su, çimen gibi etmenler ara konakçılarla alındığı zaman karaciğer ve akciğere yerleşerek enfestasyona neden olur.
Akciğer kist hidatik özellikleri nelerdir?
Akciğer kist hidatiği en fazla sağ akciğer ve alt loblarda gözlenmektedir. Fakat iki akciğerde birden de görülebilir. Kistler bu durumda birbirinden bağımsız olarak gelişir. Özellikle çocuklar akciğer kist hidaditiğine daha yatkın olurlar. Çocukların akciğerindeki kistler erişkinlere göre çok hızlı büyümektedir. Akciğer kist hidatiği hastalarının %8-36 oranında karaciğer kisti de bulunur.
Parazit tarafından oluşturulmuş olan kistler kist duvarı ile kist sıvısından oluşmaktadır. Kist duvarında ise 3 tabaka vardır. Dıştaki tabaka perikist tabakasıdır. Bu konak tarafından parazite karşı oluşturulmuş enflamatuvar reaksiyonuyla oluşur. Ortadaki tabaka kutikula tabakası, en iç kısımda germinatif membran bulunur. Orta tabaka protoskoleks ve kız veziküllerinin oluşmasını sağlar. Akciğer kist hidatiğinde kız veziküller çok nadir gözlenir. Protoskoleks taşıyanlar fertil, taşımayan kistlerde steril olarak tanımlanır. Sıvı madde olan kistler antijenik özellikte olup, rüptüre olduğu zaman anaflaksi gelişme riski bulunmaktadır. Kistin içeriğindeki sıvı serumla benzer elektrolit düzeylerinde olup, bu kaya suyu olarak tanımlanır.
Akciğer kist hidatiğinin diğer bir özelliği, diğer kist hidatiklerine göre hızlı büyüme göstermeleridir. Bu sürekli intratorakal negatif basınçta olmasından ve akciğerin elastikiyetinden kaynaklanır. Kist meydana geldiğinde büyümeye başlar. Büyüme sırasında spontan ya da öksürme gibi basıncın artmasıyla perfore olabilir. Bazen teşhis için yapılan iğne biyopsisi sonucunda da perfore olabilir. Kistler belirli büyüklüğe eriştiğinde patlama riski taşımaktadır. Rüptür sadece kist dokusunda olacağı gibi, komşu organlara, bronşa, plevral boşluğa ya da kan damarlarına da olur. Bundan sonra kist enfekte olur.
Akciğer kist hidatik belirtileri nelerdir?
Hastalarda olan bulgular ve semptomlar kistin yerleştiği yere göre ve kistin büyüklüğüne göre olur. Kistin rüptüre olmaması, periferik yerleşimli ve küçük olması halinde asemptomik olması demektir. Büyük kistler genellikle baskıya neden olur. İlk olarak hastada kuru öksürük görülür. Santrale yerleşen kistlerde ise kanlı balgam görülür. Hastaların bir kısmında göğüste silik bir ağrı oluşabilir. Bronşa açılan kistlerde, ağızdan su ve kist parçaları gelmesi görülebilir. Traekayı tıkayan kistler dispne ve bronkospazm nedeni olabilir. Yerleşime göre karın ağrısına neden olan kistler vardır. Rüptüre kist eğer enfekte olduysa, ateş yükselmesi, pürülan balgam oluşturur.
Akciğer kist hidatik tanısı nasıl konulur?
Kistlerin tanısı hastaya yapılacak radyolojik tetkiklerle ve serolojik analizlerle konmaktadır. Kistler tetkiklerde yuvarlak düzgün sınırlı lezyonlar olarak izlenir. Şiddetli gerilme, öksürük ya da travmaya bağlı akciğerlere hava girmesiyle kistler hilal görünümünde olabilir.
Akciğer kist hidatik tedavisi nasıl yapılır?
Endemik bölgelerde sağlık sorunu haline gelen kistler için uygulanacak korunma yolları vardır. Bu özellikle sokak köpekleriyle mücadele etmekle başlar. Ancak akciğer kist hidatiğinin temel tedavisi cerrahidir. Ameliyatta kist ve içeriği dışarı çıkarılır. Genel anesteziyle yapılan ameliyatta torakotomi denen, göğüs duvarı yanından 15-20 cm kesi yapılarak, kaburgaların arasından akciğere ulaşılır. Burada kistin büyümesine etki eden zar alınır ve boşluk tamir edilir. Bazen akciğerin bir bölümü de alınabilir. Bazı durumlarda akciğer kist hidatik farklı hastalıklarla karıştırılmış olabilir. Bu yüzden hastalığın kesin tanısı ameliyatta ya da dokunun incelenmesi sonucunda konur. Bu şekilde ameliyatta yapılacak işlemlerde farklılık gösterebilir.
20.01.2024 16:27:09
Akciğer Kist Hidatik ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
